ဥရောပကော်မရှင်သည် အီးယူ 2023/1542 (the New Battery Regulation) နှင့် ပတ်သက်သည့် လွှဲအပ်ထားသော စည်းမျဉ်းဥပဒေမူကြမ်း (၂) ခုကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး ဘက်ထရီ ကာဗွန်ခြေရာကို တွက်ချက်ခြင်းနှင့် ကြေညာခြင်းနည်းလမ်းများဖြစ်သည်။

ဘက္ထရီစည်းမျဉ်းသစ်သည် မတူညီသော ဘက်ထရီအမျိုးအစားများအတွက် သက်တမ်း-လည်ပတ်နေသော ကာဗွန်ခြေရာကို ကန့်သတ်ထားသော်လည်း တိကျသောအကောင်အထည်ဖော်မှုကို ထိုအချိန်တွင် ထုတ်ပြန်ခြင်းမရှိပေ။ 2025 ခုနှစ် ဩဂုတ်လတွင် အကောင်အထည်ဖော်မည့် လျှပ်စစ်ကားဘက်ထရီများအတွက် ကာဗွန်ခြေရာခံလိုအပ်ချက်များကို တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် ဥပဒေကြမ်းနှစ်ခုသည် ၎င်းတို့၏ဘဝစက်ဝန်း ကာဗွန်ခြေရာကို တွက်ချက်ခြင်းနှင့် စစ်ဆေးခြင်းအတွက် နည်းလမ်းများကို ရှင်းလင်းထားသည်။

မူကြမ်းနှစ်ခုသည် မှတ်ချက်နှင့် အကြံပြုချက်ကာလ 2024 ခုနှစ် ဧပြီလ 30 ရက်နေ့မှ 2024 ခုနှစ် မေလ 28 ရက်နေ့အထိ တစ်လတာ အချိန်ကြာမြင့်မည်ဖြစ်ပါသည်။

ကာဗွန်ခြေရာကို တွက်ချက်ခြင်းအတွက် လိုအပ်ချက်များ

ဥပဒေကြမ်းတွင် ကာဗွန်ခြေရာများကို တွက်ချက်ခြင်းဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းများ၊ လုပ်ဆောင်နိုင်သော ယူနစ်ကို သတ်မှတ်ခြင်း၊ စနစ်ဘောင်နှင့် ဖြတ်တောက်ခြင်းဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းများကို ရှင်းလင်းထားသည်။ ဤဂျာနယ်တွင် အဓိကအားဖြင့် functional unit နှင့် system boundary condition ၏ အဓိပ္ပါယ်ကို ရှင်းပြပါသည်။

အလုပ်လုပ်တဲ့ ယူနစ်

အဓိပ္ပါယ်-ဘက်ထရီ၏ ဝန်ဆောင်မှုသက်တမ်းတစ်လျှောက် ဘက်ထရီမှ ပံ့ပိုးပေးသော စွမ်းအင်စုစုပေါင်းပမာဏ (E_{စုစုပေါင်း}) kWh ဖြင့် ဖော်ပြသည်။

တွက်ချက်မှုဖော်မြူလာ-

ရွတ်ပါ။

က)စွမ်းအင်စွမ်းရည်ဘက်ထရီ စီမံခန့်ခွဲမှုစနစ်မှ သတ်မှတ်ထားသော အကန့်အသတ်ဖြင့် အားအပြည့်သွင်းထားသည့် ဘက်ထရီအသစ်ကို အားပြန်သွင်းသည့်အခါ အသုံးပြုသူအတွက် ရရှိနိုင်သော စွမ်းအင်မှာ kWh ရှိ ဘက်ထရီ၏ အသုံးဝင်နိုင်သော စွမ်းအင်ပမာဏဖြစ်သည်။

ခ)တစ်နှစ်လျှင် FEqC သည် တစ်နှစ်လျှင် အပြည့်အဝ ညီမျှသော အားသွင်း-ထုတ်လွှတ်သည့် စက်ဝန်းများ၏ ပုံမှန်အရေအတွက်ဖြစ်သည်။. ယာဉ်ဘက်ထရီအမျိုးမျိုးအတွက် အောက်ပါတန်ဖိုးများကို အသုံးပြုသင့်သည်။

ဂ)Yလည်ပတ်မှုနားအောက်ဖော်ပြပါ စည်းမျဥ်းများအတိုင်း ကုန်သွယ်မှုအာမခံက ဆုံးဖြတ်သည် ။

1. ဘက်ထရီ အာမခံသက်တမ်းသည် နှစ်များတွင် အကျုံးဝင်ပါသည်။
2. ဘက်ထရီအတွက် တိကျသောအာမခံချက်မရှိသော်လည်း ဘက်ထရီအသုံးပြုမည့်ယာဉ် သို့မဟုတ် ဘက်ထရီပါဝင်သည့်ယာဉ်၏ အစိတ်အပိုင်းများတွင် အာမခံထားရှိပါက အဆိုပါအာမခံသက်တမ်းသည် အကျုံးဝင်ပါသည်။
3. အမှတ်များကို လွဲချော်စေသောနည်းဖြင့် i) နှင့် ii) အာမခံ၏ကြာချိန်ကို နှစ်နှင့်ကီလိုမီတာ နှစ်ခုစလုံးတွင် ဖော်ပြပါက မည်သည့်ပထမရောက်သည်ဖြစ်စေ နှစ်နှစ်အတွင်း အတိုဆုံးနံပါတ်သည် အကျုံးဝင်ပါသည်။ ဤရည်ရွယ်ချက်အတွက်၊ တစ်နှစ်နှင့်ညီမျှသော ကီလိုမီတာ 20,000 ၏ပြောင်းလဲခြင်းအချက်ကို အပေါ့စားယာဉ်များအဖြစ် ပေါင်းစည်းရန်အတွက် ဘက်ထရီအား အသုံးချရမည်ဖြစ်ပါသည်။ 5,000 ကီလိုမီတာသည် မော်တော်ဆိုင်ကယ်များတွင် ဘက်ထရီများ ပေါင်းစည်းရန်အတွက် တစ်နှစ်နှင့်ညီမျှသည်။ ဘက်ထရီအား အလတ်စားနှင့် အကြီးစားယာဉ်များအဖြစ် ပေါင်းစည်းရန်အတွက် တစ်နှစ်နှင့်ညီမျှသော ကီလိုမီတာ 60,000။
4. ဘက်ထရီကို ကားအများအပြားတွင် အသုံးပြုပါက အမှတ် ii) တွင် ချဉ်းကပ်မှု၏ရလဒ်များနှင့် သက်ဆိုင်သည့်နေရာတွင်၊ iii) အဆိုပါယာဉ်များကြားတွင် ကွဲပြားမည်ဖြစ်ပြီး အတိုဆုံးရလာဒ်ဖြစ်သော အာမခံသည် အကျုံးဝင်မည်ဖြစ်သည်။
5. သက်တမ်းအစတွင် kWh အတွင်းရှိ ဘက်ထရီ၏ 70% ကျန်ရှိသော စွမ်းအင်ပမာဏနှင့် ဆက်စပ်သော အာမခံချက်များကိုသာ အသက်၏အစတွင် သို့မဟုတ် ၎င်း၏ကနဦးတန်ဖိုး၏ အထက်တန်ဖိုး၏ i) မှ iv) အထိ ထည့်သွင်းစဉ်းစားရမည်။ ဘက်ထရီ၏ မှန်ကန်သောလုပ်ဆောင်မှုများအတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုချင်းစီကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ဖယ်ထုတ်ထားခြင်း သို့မဟုတ် ဘက်ထရီအသုံးပြုမှု သို့မဟုတ် သိုလှောင်မှုအား ကန့်သတ်ထားသည့် အဆိုပါဘက်ထရီ၏ ပုံမှန်အသုံးပြုမှုအခြေအနေများမှလွဲ၍ အခြားအချက်များတွင် ထည့်သွင်းစဉ်းစားမည်မဟုတ်ကြောင်း i) iv)
6. အာမခံမရှိလျှင် သို့မဟုတ် အချက် (v) ပါ လိုအပ်ချက်များနှင့် မကိုက်ညီသော အာမခံချက်တစ်ခုသာဖြစ်ပါက၊ ပိုင်ဆိုင်မှုလွှဲပြောင်းခြင်းမရှိသည့်ကိစ္စများမှအပ၊ အာမခံသက်တမ်းငါးနှစ် ကိန်းဂဏန်းကို အသုံးပြုရမည်။ ဘက်ထရီ သို့မဟုတ် မော်တော်ယာဥ်၊ ယင်းအခြေအနေတွင် ဘက်ထရီ၏ထုတ်လုပ်သူသည် လည်ပတ်သည့်နှစ်အရေအတွက်ကို ဆုံးဖြတ်ပြီး ကာဗွန်ခြေရာဖတ်လေ့လာမှု၏ အများသူငှာဗားရှင်းတွင် ၎င်းအား မျှတစေမည်ဖြစ်သည်။

စနစ်နယ်နိမိတ်

(၁) ကုန်ကြမ်းဝယ်ယူခြင်းနှင့် ကြိုတင်စီမံဆောင်ရွက်ခြင်း

ဤဘဝစက်ဝန်းအဆင့်သည် ပင်မထုတ်ကုန်ထုတ်လုပ်မှုအဆင့်မတိုင်မီ လှုပ်ရှားမှုအားလုံးကို အကျုံးဝင်သည်-

l ပင်မထုတ်ကုန်ထုတ်လုပ်မှုဘဝစက်ဝန်းအဆင့်အောက် ကျရောက်သော ပထမစက်ရုံ၏တံခါးပေါက်မှ ဝင်ရောက်လာသော ထုတ်ကုန်အစိတ်အပိုင်းများတွင် ၎င်းတို့၏ အစိတ်အပိုင်းများကို အသုံးပြုသည်အထိ သဘာဝမှ အရင်းအမြစ်များကို ထုတ်ယူခြင်းနှင့် ၎င်းတို့၏ ကြိုတင်စီမံဆောင်ရွက်ခြင်း။

l ပင်မထုတ်ကုန်ထုတ်လုပ်မှုဘဝစက်ဝန်းအဆင့်အောက် ပထမစက်ရုံသို့ ကျရောက်သည့်တိုင်အောင် ထုတ်ယူခြင်းနှင့် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ခြင်းဆိုင်ရာ စက်ရုံများအတွင်း၊ ကုန်ကြမ်းနှင့် ကြားခံထုတ်ကုန်များ သယ်ယူပို့ဆောင်ခြင်း။

l cathode တက်ကြွသောပစ္စည်း၏ရှေ့ပြေးနိမိတ်များ၊ anode တက်ကြွသောပစ္စည်းရှေ့ပြေးများ, electrolyte ဆားအတွက်အပျော်ရည်များ၊ ပိုက်များနှင့်အပူအေးပေးစနစ်အတွက်အရည်များထုတ်လုပ်ခြင်း။

(၂) အဓိကထုတ်ကုန်ထုတ်လုပ်မှု

ဤဘဝစက်ဝန်းအဆင့်သည် ဘက်ထရီအိုးအိမ်တွင် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာပါ၀င်သော သို့မဟုတ် အပြီးအပိုင်ချိတ်ဆက်ထားသည့် အစိတ်အပိုင်းအားလုံးအပါအဝင် ဘက်ထရီထုတ်လုပ်မှုကို အကျုံးဝင်သည်။ ဤဘဝစက်ဝန်းအဆင့်သည် အောက်ပါလုပ်ဆောင်ချက်များကို အကျုံးဝင်သည်-

l Cathode တက်ကြွသောပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှု;

l Anode ၏ရှေ့ပြေးပစ္စည်းများမှ ဂရပ်ဖိုက်နှင့် မာကြောကာဗွန်ထုတ်လုပ်မှုအပါအဝင်၊

l မှင်အစိတ်အပိုင်းများ ရောစပ်ခြင်း၊ စုဆောင်းသူများအပေါ် မှင်အလွှာများ လိမ်းခြင်း၊ အခြောက်ခံခြင်း၊ ပြက္ခဒိန်ပြုလုပ်ခြင်းနှင့် ဖြတ်ခြင်းအပါအဝင် Anode နှင့် cathode ထုတ်လုပ်မှု၊

l ဓာတ်ဆားရောစပ်ခြင်း အပါအဝင် အီလက်ထရွိုင်ထုတ်လုပ်မှု၊

l အိမ်ရာနှင့် အပူအေးပေးစနစ်တို့ကို တပ်ဆင်ခြင်း၊

l လျှပ်ကူးပစ္စည်းနှင့် ခွဲခြမ်းခွဲခြင်း/အကွေ့အကောက်များ ပေါင်းစည်းခြင်း/အကွေ့အကောက်များအပါအဝင် ဆဲလ်အစိတ်အပိုင်းများကို ဘက်ထရီဆဲလ်တစ်ခုအဖြစ် ပေါင်းစပ်ခြင်း၊ ဆဲလ်အိမ်ရာ သို့မဟုတ် အိတ်အတွင်း တပ်ဆင်ခြင်း၊ အီလက်ထရွန်းဆေးထိုးခြင်း၊ ဆဲလ်ပိတ်ခြင်း၊ စမ်းသပ်ခြင်းနှင့် လျှပ်စစ်ဖွဲ့စည်းခြင်း အပါအဝင်၊

l လျှပ်စစ်/အီလက်ထရွန်းနစ် အစိတ်အပိုင်းများ၊ အိမ်ရာများနှင့် အခြားသက်ဆိုင်ရာ အစိတ်အပိုင်းများ အပါအဝင် ဆဲလ်များကို မော်ဂျူး/အထုပ်များအဖြစ် စုစည်းခြင်း၊

l မော်ဂျူးများကို လျှပ်စစ်/အီလက်ထရွန်းနစ် အစိတ်အပိုင်းများ၊ အိမ်ရာများနှင့် အခြားသက်ဆိုင်ရာ အစိတ်အပိုင်းများ ဖြင့် အချောထည်ဘက်ထရီအဖြစ် ပေါင်းစပ်ခြင်း၊

l နောက်ဆုံးနှင့် အလယ်အလတ်ထုတ်ကုန်များ၏ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုများကို ၎င်းတို့အသုံးပြုသည့်နေရာသို့ ပို့ဆောင်ခြင်း၊

(၃) ဖြန့်ဝေခြင်း။

ဤဘဝစက်ဝန်းအဆင့်သည် ဘက်ထရီထုတ်လုပ်သည့်နေရာမှ ဘက်ထရီကို စျေးကွက်သို့တင်သည့်အထိ ဘက်ထရီ၏သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးကို အကျုံးဝင်သည်။ သိုလှောင်မှုလုပ်ငန်းများကို အကျုံးမဝင်ပါ။

(၄)ဘဝကုန်ဆုံးပြီး ပြန်လည်အသုံးပြုခြင်း။

ဘက်ထရီကို အသုံးပြုသူမှ စွန့်ပစ်ခြင်း သို့မဟုတ် စွန့်ပစ်ခြင်း နှင့် ဘက်ထရီကို စွန့်ပစ်ပစ္စည်းအဖြစ် သဘာဝသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိခြင်း သို့မဟုတ် ပြန်လည်အသုံးပြုသည့် ထည့်သွင်းမှုအဖြစ် အခြားထုတ်ကုန်၏ ဘဝသံသရာထဲသို့ ဝင်ရောက်သည့်အခါ ဤဘဝသံသရာအဆင့်သည် စတင်ပါသည်။ ဤဘဝစက်ဝန်းအဆင့်သည် အနည်းဆုံး အောက်ပါလုပ်ဆောင်ချက်များကို အကျုံးဝင်သည်-

l ဘက်ထရီ စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများ စုဆောင်းခြင်း၊

l ဘက်ထရီဖျက်သိမ်းခြင်း;

l စွန့်ပစ်ဘက်ထရီများကို ကြိတ်ခြင်းကဲ့သို့သော အပူ သို့မဟုတ် စက်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကုသမှု၊

l ဓာတ်ခဲဆဲလ်များကို ပြန်လည်အသုံးပြုခြင်းဖြစ်သည့် pyrometallurgical နှင့် hydrometallurgical ကုသမှု၊

l ဘူးမှ အလူမီနီယမ်ကို ပြန်လည်အသုံးပြုခြင်း ကဲ့သို့သော ပြန်လည်အသုံးပြုသည့် ပစ္စည်းအဖြစ် ခွဲထုတ်ခြင်းနှင့် ပြောင်းလဲခြင်း၊

l ပုံနှိပ်ထားသော ဝါယာကြိုးဘုတ် (PWB) ပြန်လည်အသုံးပြုခြင်း၊

l စွမ်းအင်ပြန်လည်ရယူခြင်းနှင့်စွန့်ပစ်ခြင်း။

မှတ်ချက်- ယာဉ်ဖျက်သိမ်းသူထံ အမှိုက်သယ်ယူမှု၏ အကျိုးသက်ရောက်မှုများ၊ ယာဉ်ဖျက်သိမ်းရေးစက်မှ အမှိုက်များကို တပ်ဆင်သည့်နေရာသို့ အမှိုက်ဘက္ထရီများ ပို့ဆောင်ခြင်း၊ ယာဉ်မှထုတ်ယူခြင်းကဲ့သို့သော စွန့်ပစ်ဘက်ထရီများကို ကြိုတင်ကုသခြင်း၏ အကျိုးသက်ရောက်မှုများ၊ အမျိုးအစားခွဲခြင်း၊ ဘက်ထရီနှင့် ၎င်း၏အစိတ်အပိုင်းများကို ဖျက်သိမ်းခြင်းတို့ကို ဖုံးကွယ်ထားခြင်းမရှိပါ။

အောက်ဖော်ပြပါများကို ဘဝစက်ဝန်းအဆင့်များမှ အကျုံးမဝင်ပါ။စက်ကိရိယာများအပါအဝင် အရင်းအနှီးကုန်စည်ထုတ်လုပ်ခြင်း၊ ထုပ်ပိုးပစ္စည်းများထုတ်လုပ်မှု; အိမ်ရာတွင် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာပါ၀င်သော သို့မဟုတ် အပြီးအပိုင်မချိတ်ဘဲ အပူအအေးပေးစနစ်ကဲ့သို့သော အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုခု၊ ဆက်စပ်ရုံးခန်းများ၏ အပူနှင့်အလင်းရောင် အပါအဝင် ဘက်ထရီထုတ်လုပ်မှု လုပ်ငန်းစဉ်နှင့် တိုက်ရိုက်သက်ဆိုင်ခြင်းမရှိသော ကုန်ထုတ်စက်ရုံများအတွက် အရန်သွင်းအားစုများ၊ ဆက်စပ်ပစ္စည်းများ၊ ကားအတွင်းဘက်ထရီ တပ်ဆင်မှု။

အဖြတ်အတောက် စည်းကမ်း:စနစ်အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအတွက် ပစ္စည်းသွင်းအားစုများအတွက် 1% အောက်ဒြပ်ထုထက်နည်းသော အဝင်နှင့်အထွက် စီးဆင်းမှုများကို လျစ်လျူရှုနိုင်သည်။ ဒြပ်ထုဟန်ချက်ညီစေရန်အတွက်၊ သက်ဆိုင်ရာစနစ်အစိတ်အပိုင်းများတွင် ကာဗွန်ခြေရာနင်းပါဝင်မှုအများဆုံးပါဝင်သည့် ဒြပ်ထုများထည့်သွင်းစီးဆင်းမှုတွင် ပျောက်ဆုံးနေသောဒြပ်ထုကို ပေါင်းထည့်ရန်လိုအပ်သည်။

ဖြတ်တောက်ခြင်းအား ကုန်ကြမ်းဝယ်ယူမှုနှင့် ကြိုတင်လုပ်ဆောင်မှုဘဝစက်ဝန်းအဆင့်နှင့် ပင်မထုတ်ကုန်ထုတ်လုပ်မှုဘဝစက်ဝန်းအဆင့်တွင် အသုံးပြုနိုင်သည်။

အထက်ဖော်ပြပါအပြင်၊ မူကြမ်းတွင် ဒေတာစုဆောင်းမှုလိုအပ်ချက်များနှင့် အရည်အသွေးလိုအပ်ချက်များလည်း ပါဝင်သည်။ ကာဗွန်ခြေရာကို တွက်ချက်မှု ပြီးမြောက်သောအခါ၊ ကာဗွန်ခြေရာကို တွက်ချက်ခြင်းဆိုင်ရာ အဓိပ္ပါယ်ရှိသော အချက်အလက်များကိုလည်း စားသုံးသူများနှင့် အခြားအသုံးပြုသူများထံ ပေးအပ်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ ၎င်းကို အနာဂတ်ဂျာနယ်တွင် အသေးစိတ် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာပြီး ဘာသာပြန်ဆိုပါမည်။

ကာဗွန်ခြေရာကို ကြေငြာခြင်းအတွက် လိုအပ်ချက်များ

ကာဗွန်ခြေရာဖော်ပြချက်၏ ဖော်မတ်သည် အောက်ပါအကြောင်းအရာများဖြင့် အထက်ပုံတွင် ပြထားသည့်အတိုင်း ဖြစ်သင့်သည်-

l ထုတ်လုပ်သူ (အမည်၊ မှတ်ပုံတင် ID နံပါတ် သို့မဟုတ် မှတ်ပုံတင်ထားသော ကုန်အမှတ်တံဆိပ် အပါအဝင်)

l ဘက်ထရီမော်ဒယ် (မှတ်ပုံတင်ကုဒ်)

l ဘက်ထရီထုတ်လုပ်သူ၏လိပ်စာ

l ဘဝသံသရာ ကာဗွန်ခြေရာ (【ပမာဏ】 ကီလိုဂရမ် CO2-eq.per kWh)

ဘဝသံသရာအဆင့်-

l ကုန်ကြမ်းဝယ်ယူခြင်းနှင့် ကြိုတင်လုပ်ဆောင်ခြင်း (【ပမာဏ】 ကီလိုဂရမ် CO2-eq.per kWh)

l အဓိကထုတ်ကုန်ထုတ်လုပ်မှု (【ပမာဏ】 ကီလိုဂရမ် CO2-eq.per kWh)

l ဖြန့်ဖြူးမှု (【ပမာဏ】 ကီလိုဂရမ် CO2-eq.per kWh)

l အသက်ကုန်ဆုံးခြင်းနှင့် ပြန်လည်အသုံးပြုခြင်း (【ပမာဏ】 ကီလိုဂရမ် CO2-eq.per kWh)

l အီးယူ၏ ညီညွတ်မှုကြေငြာစာတမ်း၏ သက်သေခံနံပါတ်

l ကာဗွန်ခြေရာဖတ်တန်ဖိုးများကို ပံ့ပိုးပေးသည့် လေ့လာမှု၏ အများသူငှာ ဗားရှင်းသို့ ဝင်ရောက်ခွင့်ပေးသည့် ဝဘ်လင့်ခ် (နောက်ထပ် အချက်အလက်တစ်ခုခု)

နိဂုံး

ဥပဒေကြမ်းနှစ်ခုစလုံးသည် မှတ်ချက်အတွက် ဖွင့်ထားဆဲဖြစ်သည်။ အဆိုပါမူကြမ်းကို အတည်ပြုခြင်း သို့မဟုတ် အတည်ပြုခြင်းမရှိသေးကြောင်း ဥရောပကော်မရှင်က မှတ်ချက်ပြုထားသည်။ ပထမမူကြမ်းသည် ကော်မရှင်၏ ဝန်ဆောင်မှုများဆိုင်ရာ ပဏာမ သဘောထားမျှသာဖြစ်ပြီး မည်သည့်ကိစ္စတွင်မဆို ကော်မရှင်၏ တရားဝင်ရပ်တည်ချက်ကို ညွှန်ပြချက်အဖြစ် မယူဆသင့်ပေ။